یکی از انواع مالیات مستقیم که قانون مربوط به آن در سال ۱۴۰۳ به تصویب رسیده است؛ مالیات بر عایدی می باشد. این نوع از مالیات به منظور کنترل شرایط اقتصادی موجود در جامعه وضع شده است. پس از ایجاد این قانون تعداد واسطه ها و دلالان در حوزه خرید و فروش خودرو، طلا، پلاتین، ارز، ملک و… تا حد قابل توجهی کاهش پیدا کرد. مالیات بر عایدی سرمایه را افرادی باید پرداخت کنند، که قصد خرید و فروش طلا، خانه، خودرو و ارز در مدت زمان کوتاه را دارند.
این افراد بر حسب میزان سودی که از معامله اخیر خود داشته اند، باید مالیات پرداخت کنند. از طرفی هرچقدر مدت زمان خرید و فروش کوتاه تر باشد؛ مالیات پرداختی بیشتر خواهد بود. این قانون تا حدودی شرایط ملتهب موجود در بازار کنونی را بهبود بخشید.
فهرست مطالب
مالیات بر عایدی چیست؟
مالیات بر عایدی در لیست مالیات های مستقیم قرار دارد، که به سود حاصل از افزایش دارایی اشاره می کند. در واقع دولت در سود حاصل از خرید و فروش با شما شریک می شود. هدف از اجرای این قانون هدایت سرمایه به سمت بازارهای مولد می باشد. تحت چنین شرایطی بازار از تمامی تشنج های موجود دور خواهد شد. این قانون مالیاتی نقش کلیدی در حذف واسطه ها در بازارهای مختلف داشت. هرچقدر مدت طی شده از زمان خرید و فروش کمتر باشد؛ درصد بیشتری از سود خود را به عنوان مالیات بر عایدی باید به دولت پرداخت کنید.
توجه داشته باشید، که عدم پرداخت این مالیات باعث منحل شدن معامله خواهد شد. به طوری که هم اکنون یکی از ارکان اصلی خرید و فروش در حوزه های مختلف مالیات بر عایدی می باشد.
| زمان تصویب قانون مالیات بر عایدی | از سال ۱۴۰۳ |
| هدف از اجرای قانون مالیات بر عایدی | حذف واسطه ها و دلالان و ایجاد شرایطی بهتر برای خرید و فروش |
| نحوه بررسی قانون مالیات بر عایدی | بررسی سرمایه، زمان نگهداری و شرایط معامله توسط سازمان امور مالیاتی کشور و در نهایت تعیین مالیات پرداختی |
| رویکرد اجرای قانون مالیات بر عایدی | وارد شدن سرمایه به فعالیت های مولد و جلوگیری از نوسان گیری در بخش های مختلف |
| دارایی های معاف از قانون مالیات بر عایدی | انواع سپرده بانکی، انواع سهام بورس، کشاورزی، دامپروری و... |
دارایی‌هایی که شامل مالیات بر عایدی می شوند:
اگر به تازگی با قانون مالیات بر عایدی آشنا شده اید؛ حتما به دنبال کسب اطلاعات کافی در مورد دارایی های مشمول این قانون هستید. به طور کلی این قانون شامل سرمایه هایی می شود، که در بازه زمانی کوتاه مدت سود کلانی دارند.
انواع وسیله نقلیه
تمامی وسیله های نقلیه سواری، باری و… شامل این قانون می شوند.
انواع ملک
در حالت کلی انواع ملک با کاربری مختلف شامل قانون مالیات بر عایدی می شوند.
رمز ارزها
شاید در نگاه اول فکر کنید، که خرید و فروش رمز ارزها شامل مالیات نمی شود. در حالی که این باور غلط است و خرید و فروش رمز ارز نیز شامل این مالیات می شود.
ارزهای خارجی
خرید و فروش هر نوع ارز خارجی در بازه زمانی کوتاه مدت نیز شامل مالیات بر عایدی می شود.
انواع طلا، نقره، پلاتین و…
خرید و فروش فلزات گرانبها نیز شامل مالیات بر عایدی می شود و بخشی از سود دریافتی باید به دولت پرداخت شود.
دارایی‌هایی که از مالیات بر عایدی معاف هستند
جالب است بدانید، که برخی از دارایی های قابل خرید و فروش از مالیات بر عایدی معاف هستند. در واقع دولت سودی از معاملات این نوع از سرمایه ها دریافت نمی کند. در ادامه با بررسی چنین دارایی هایی خواهیم پرداخت:
سپرده های بانکی
هرگونه سپرده بانکی با مبالغ مختلف معاف از مالیات بر عایدی می باشد.
انواع اوراق و ابزارهای بازار سرمایه
هرگونه اوراق و ابزارهای بازار سرمایه و صندوق اوراق مشارکت از چنین مالیاتی معاف هستند.
مشاغل دامپروری، زنبورداری و کشاورزی
درآمد حاصل از مشاغل ذکر شده به هیچ عنوان شامل مالیات بر عایدی نمی شود.
نحوه محاسبه مالیات بر عایدی
در حالت کلی نحوه محاسبه مالیات بر عایدی سرمایه به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. در گام اول سازمان امور مالیاتی کشور نوع دارایی، زمان نگهداری و شرایط موجود در معامله را مورد بررسی قرار می دهد. در گام بعدی با استفاده از فرمول مالیات بر عایدی سرمایه = (قیمت فروش−قیمت خرید) × نرخ مالیات سازمان امور مالیاتی کشور، مالیات بر عایدی سرمایه را حساب می کند.
علاوه بر فرمول ذکر شده سایر موارد مهم نیز به تفکیک محاسبه و در نهایت مالیات پرداختی اعلام می شود.
نرخ مالیات بر عایدی چقدر است؟
نرخ مالیات بر عادی به نوع سرمایه بستگی دارد. در واقع بر اساس نوع سرمایه ای که خرید و فروش می شود؛ نرخ مالیات بر عایدی تعیین می شود. به نوعی یک نرخ ثابت برای تمامی دارایی ها وجود ندارد. هدف از این تفکیک و دسته بندی ایجاد شرایط عادلانه در تمامی معامله ها می باشد. به عنوان مثال نرخ مالیات بر عایدی سرمایه برای ارزهای خارجی و خودرو که در کمتر از یک سال به فروش می رسند؛ ۳۰ درصد می باشد. این نرخ با افزایش مدت زمان نگهداری از دارایی کاهش پیدا می کند.
اگر سرمایه و دارایی خود را بعد از گذشت ۳ سال به فروش برسانید، از این قانون معاف خواهید بود.
مالیات بر عایدی چه تأثیری بر بازارها خواهد داشت؟
اجرای قانون مالیات بر عایدی باعث ایجاد شرایط جدیدی در بازار شد. به طوری که بازار از دست دلالان به آرامش رسید. پس از اجرای این قانون اغلب سرمایه داران وارد بازارهایی امن و بدون ریسک شدند، که شامل مالیات بر عایدی نمی شوند. همچنین این قانون نقش کلیدی در جلوگیری از ایجاد تنش و التهاب در بازارهای مختلف داشت.
در سال های گذشته دلالان با ایجاد تنش در بازار، نوسان گیری می کردند. همین مسئله به ریشه های اقتصادی جامعه آسیب های جبران ناپذیری را وارد کرد.
مراحل اجرای مالیات بر عایدی در ایران
قانون مالیات بر عایدی سرمایه با محبوبیت چشمگیری مواجه شده است؛ زیرا تمامی اقشار جامعه از شرایط ملتهب موجود در بازار ناراضی بودند. در گام اول این قانون به تمامی فعالان و سرمایه داران در حوزه های مختلف اعلام شد. در مرحله بعدی نهادها و سازمان های ذیربط مسئوليت رسیدگی دقیق به معاملات در حوزه های مختلف را بر عهده گرفتند.
سپس ابعاد معامله توسط سازمان امور مالیاتی کشور و سایر نهادها مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت این قانون به صورت رسمی در تمامی شهرها و کشورهای مختلف اجرا شد.
جمع بندی
مالیات بر عایدی نقش کلیدی در حذف واسطه ها و دلالان موجود در بازار داشت. پس از اجرای این قانون به لحاظ اقتصادی کشور در وضعیت بهتری قرار گرفت. این مالیات شامل سرمایه های مختلفی نظیر: خودرو، ملک، ارز، رمز ارزهای دیجیتالی، طلا، نقره، پلاتین و… می شود.
در صورتی که اقدام به خرید و فروش کوتاه مدت چنین سرمایه هایی کنید، باید بخشی از سود دریافتی خود را به عنوان مالیات به دولت پرداخت کنید. اجرای این قانون باعث شد، که دلالان و واسطه ها از بازار خارج شوند.
نوین پال