چنانچه قصد راه‌اندازی کسب‌وکاری حرفه‌ای را دارید باید علاوه بر آگاهی از شرایط و ضوابط حقوقی با روش پرداخت مالیات نیز آشنایی لازم را داشته باشید. به طور کلی مالیات استارت آپ نکته‌ای حائز اهمیت است و اگر با ضوابط آن آشنا نباشیم، آینده کسب‌وکارمان به مخاطره می‌افتد.
هم اکنون بسیاری از بنیانگذاران به خاطر عدم آگاهی از شرایط حقوقی و روش پرداخت مالیات، با خسارت‌های بسیار سنگینی مالی مواجه شده‌اند. در واقع آگاهی از قوانین مالیاتی کسب‌وکارها به این خاطر مهم است که نهادهای مربوطه، قوانینی بسیار پیچیده‌ای را برای استارت‌آپ‌ها اتخاذ نموده‌اند. در مقاله پیش‌رو از بلاگ نوین پال به معافیت مالیاتی و مالیات استارت آپ ها می‌پردازیم، پس در ادامه با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
استارت آپ چیست؟
پیش از پرداختن به موضوع اصلی این مقاله برای آن دسته از مخاطبانی که با استارت آپ آشنایی چندانی ندارند، به بررسی اجمالی این اصطلاح می‌پردازیم.
استارت آپ (Startup یا Start-up) به ترجمه زبان فارسی به شرکت نوپا اطلاق می‌شود. در تعریف استارت آپ بر این مسئله تاکید نشده که حتماً فعالیتش در حوزه تکنولوژی یا فناوری اطلاعات باشد. ولی به خاطر عملکرد عموم استارت آپ‌ها طی سال‌های اخیر، برخی مواقع در تعریف آن به حوزه فناوری‌های نوین هم اشاره می‌شود.
در واقع استارت آپ یک رویداد، همایش کارآفرینی یا وبسایت و اپلیکیشن موبایل به شمار نمی‌رود. علاوه بر این استارت آپ شرکت کوچک هم نیست که در حال درآمدزایی و رشد باشد. در حقیقت استارت آپ، یک سازمان موقتی محسوب می‌شود که جهت جست‌وجوی یک مدل کسبوکار تکرارپذیر و مقیاس‌پذیر شکل گرفته است. منظور از تکرارپذیر؛ بدان معناست که کسب‌وکاری با هدف درآمدزایی را بتوان چندین بار تکرار نمود. همچنین مقیاس‌پذیر هم یعنی اینکه توانایی رشد مدل کسبوکار مدنظر در آینده با کمترین نیاز به افزایش منابع مختلف وجود داشته باشد تا بتوان روش‌های ایجاد ارزش را بهتر، سریع‌تر و بیشتر نمود.
بر اساس یکی از تعاریف مرکز کسبوکارهای کوچک آمریکا (USSBA) استارت آپ‌ها از دو ویژگی کلی برخوردار هستند. اول اینکه در حوزه تکنولوژی فعالند و همچنین پتانسی بالایی در رشد دارند. یکی از تکنولوژی‌ها و سایت‌هایی که در این باره می‌تواند به استارت آپ‌ها کمکی شایان نماید، درگاه پرداخت اینترنتی نوین پال است که فضایی امن برای پرداخت ایجاد می‌نماید تا امور مالی راحت‌تر و سریع‌تر صورت پذیرد. درگاه پرداخت اینترنتی نوین پال می‌تواند کمک بزرگی در پیشبرد اهداف بازاریابی یک استارت آپ باشد.
به طور کلی در پروژه‌هایی که در مسیر استارت آپ قرار دارند یک ایده خام با همکاری گروهی منجر به تولید محصولی خواهد شد که زمینه فروش آن مهیا است. در واقع استارت آپ‌های موفق فعالیت‌های پیچیده‌ای انجام نمی‌دهند؛ بلکه تنها در تولید محصول خود و فروش به مشتریان موفق‌تر عمل کرده‌اند. یک استارت آپ موقع شروع نیازی به ثبت شرکت ندارد و از هرکجا با تعدادی بنیان‌گزار می‌تواند فعالیت خود را آغاز نماید. جهت شروع استارت آپ، به طور معمول بودجه کمی نیاز است، ولی چنانچه ایده‌ای خاص باشد، سرمایه‌گذاران زیادی را به خود جذب می‌نماید.
همچنین مطالعه نمایید: آشنایی با لین استارتاپ و تاثیرش در موفقیت کسب وکارها
قوانین مالیات استارت آپ
حال که به طور اجمالی با ماهیت استارت آپ آشنا شدید، در این بخش از مقاله به بررسی قوانین مالیات کسب و کارهای نوپا می‌پردازیم. امروزه به واسطه گسترش حوزه اینترنت و فراگیری کسب‌وکاره‌های آنلاین، سازمان امور مالیاتی کل کشور قوانینی را جهت مالیات استارت آپ‌ها وضع نمود.
طبق این قوانین تمامی کسبوکارهای مجازی و نوپا ملزم به پرداخت مالیات هستند و باید از بخشنامه وضع شده تبعیت نمایند. لذا برای اینکار تنها کافیست به اداره امور مالیاتی مراجعه نماییم و به واسطه تشکیل پرونده اقدام به تبعیت از قوانین مالیاتی کنیم. علاوه بر این می‌توانیم با مراجعه به وبسایت www.tax.gov.ir به شکل اینترنتی این کار را صورت دهیم تا شماره اقتصادی خود را دریافت نماییم. شایان ذکر است که تنها 4 ماه پس از راه‌اندازی کسب‌وکارمان فرصت داریم تا جهت دریافت کد اقتصادی اقدام نماییم و در غیر اینصورت مجرم شناخته می‌شود و تحت پیگرد قانونی قرار خواهیم گرفت.
سازمان امور مالیاتی کشور پس از بررسی‌های فراوان، مالیات استارت آپ‌ها را طبق ماهیت فعالیت‌شان از هم تفکیک نمود و برای هرکدام قوانینی خاص وضع کرده است. از این قوانین مالیات استارت آپ‌ها می‌توان به نحوه تولید و تعداد محصول اشاره کرد. به صورتی که اگر استارت آپی تنها یک خدمت یا محصول را ارائه نماید از پرداخت مالیات معاف خواهد بود. از قوانین دیگر درباره مالیات کسبوکارهای نوپا معافیت از مالیات به مدت سه سال است. در واقع استارت آپ‌های نوپا جهت پیشرفت و رسیدن سوددهی به زمان نیاز دارند و به همین خاطر از هنگامی که ثبت می‌شوند تا مدت سه سال از دادن مالیات معاف هستند.
همچنین مطالعه نمایید: محاسبه مالیات کسب و کارهای اینترنتی در سال ۱۴۰۲
نحوه محاسبه مالیات استارت آپ
پیش از پرداختن به این موضوع باید بدانید یک استارت آپ هم می‌تواند به صورت حقیقی یا حقوقی فعالیت داشته باشد. علاوه بر این در روش محاسبه مالیات آنها هیچ فرقی میان مشاغل اینترنتی، سنتی و یا استارت آپ وجود ندارد.
چنانچه شخصی به صورت حقیقی در سازمان امور مالیاتی تشکیل پرونده دهد، نحوه محاسبه مالیات وی به شرح زیر خواهد بود:
- معافیت سالانه از سودی یک سال کسب شده کم می شود. لازم به ذکر است که میزان معافیت سالانه هر سال در قانون بودجه مشخص می‌گردد و عدد حاصله به نرخ ماده 131 قانون می‌رود. بر اساس ماده مذکور درصد مالیات طبق درآمد شامل موارد زیر است:
- کمتر از 50 میلیون 15 درصد
- بین 50 تا 100 میلیون تومان 20 درصد
- درآمد بیشتر از 100 میلیون تومان 25 درصد
علاوه بر موارد ذکر شده، چنانچه شخص به شکل حقوقی ثبت گردد محاسبه مالیات آن ساده‌تر خواهد بود، به صورتی که سود شرکت مستقیماً در 25 درصد ضرب می‌شود.
از چه زمان قانون مالیات استارت آپ تصویب گردید؟
در ابتدا عموم استارت آپ‌ها مالیاتی پرداخت نمی‌کردند، ولی از چندی پیش سازمان امور مالیاتی به واسطه استناد به گسترش کسبوکار آنلاین اقدام به وضع قانون مالیات برای آنها نمود. اکثر مسئولین و کارشناسان تا پیش از تصویب قانون مذکور، عقیده داشتند که استارت‌آپ‌ها به خاطر کارآفرینی و کاهش درصد بیکاری باید از مالیات معاف گردند. اما در این بین برخی از اشخاص سودجو با ثبت شرکت‌های مجازی سودهای کلانی به جیب زده که این امر، باعث وضع قوانین مالیاتی خاص برای این نوع از کسب‌وکارها شد. به خاطر اینکه روش درآمدزایی کسبوکار استارت‌آپ با شیوه درآمدزایی سنتی تفاوت داشت، سازمان امور مالیاتی کشور پس از بررسی دقیق این موضوع، قوانینی پیچیده و خاص را برای مالیات آنها اتخاذ نمود.
همچنین مطالعه نمایید: ترفندهای دریافت درگاه پرداخت بدون کد مالیاتی
روش محاسبه مالیات حق تمبر
طبق ماده 48 قانون سازمان امور مالیاتی کشور، مهلت پرداخت مالیات حق تمبر سرمایه شرکت، برای شرکت‌های حقیقی تا 4 ماه بعد از تشکیل پرونده مالیاتی و برای شرکت‌های حقوقی نیز 2 ماه پس از تشکیل پرونده است. روش محاسبه مالیات حق تمبر نیز بدین صورت است که عدد سرمایه نخستین شرکت در عدد %0005 ضرب می‌گردد. به عنوان مثال چنانچه میزان سرمایه اولیه شرکتی معادل 150.000.000 ریال باشد، عدد مذکور در %0005 ضرب شده و حاصل آن یعنی 75.000 ریال تحت عنوان مالیات حق تمبر باید پرداخت گردد.
معافیت مالیات استارت آپ‌ها
به طور کلی برخی از معافیت‌های مالیاتی و بیمه‌ای برای استارتاپ‌ها به منظور ایجاد فرصتی جهت پیشرفت بیشتر و موفقیت آنها در نظر گرفته می‌شود. در حقیقت هدف کلی این طرح جهت ایجاد یک امنیت اقتصادی برای فعالیت کسبوکارهای نوپا طی یک بازه زمانی محدود فراهم گردد.
بر اساس قانون مالیاتی استارتاپ جهت طرح حمایتی از شرکت‌های نوپا، اقداماتی صورت گرفت که برخی از معافیت‌هایی مالی شامل موارد زیر است:
- بر اساس ماده 2، کسب و کار نوپا به شرط تولید یک خدمت یا محصول مشمول معافیت مالی می‌شود.
- طبق ماده 5 عنوان شده که شرکت‌های استارت آپ تا 2 سال می‌توانند کارورز داشته باشند. در واقع همین امر برای استارت آپ‌ها بسیار حائز اهمیت است. چراکه استارت آپ‌ها با برخی اشخاص وارد همکاری می‌شوند اما این امور به منزله استخدام محسوب نمی‌شود. تا پیش از این، چنین وضعیتی هیچ رسمیتی نداشت. به عنوان مثال استارت آپی که سه نفر موسس دارد و پس از چند ماه چنانچه شخص دیگری به گروه اضافه گردد، اشخاص هم موسس یک هدف را برای او تعیین می‌نمایند که اگر فرد به هدف مذکور رسید می‌تواند بخشی از سهام آنها را دریافت نماید. بیمه در گذشته می‌توانست این رفتار را جریمه نماید، زیرا چنین همکاری را به رسمیت نمی‌شناخت.
- بر اساس ماده 6، گرفتن کارورز مجدد تایید شده تا کارورز طی دو سال قادر باشد در یک استارت آپ همکاری نماید و بخشی از حق بیمه آن شخص که بر عهده شرکت است توسط دولت جبران می‌شود. این بدان معناست که شرکت از پرداخت بیمه سهم خودش معاف بوده و دولت این بیمه را پرداخت خواهد کرد تا هزینه‌های بیمه کاهش پیدا کند.
- در ماده 7 به این بحث پرداخته شده که چنانچه استارت آپی تعدادی موسس داشته باشد، موسسات مذکور دیگر نیازی به پرداخت بیمه پرداخت ندارند.
علاوه بر این در ماده 5 عنوان شده که اگر یک فرد پلتفرمی جهت فروش صنایع دستی همراه با چند نفر استخدام نماید؛ دیگر نیازی به بیمه کردن آنها نیست.
همچنین مطالعه نمایید: مزایای درگاه پرداخت اینترنتی برای کسب‌وکارها
چالش‌های یک استارت آپ
پس از مشکلات مالیاتی و بیمه، بحث فضای فیزیکی مطرح می‌گردد. در ماده 10 فضاهای کاری اشتراکی (Coworking Space) و شتاب دهنده‌ها (Accelerators) به رسمیت شناخته شده‌اند. با تمام این اوصاف فضاهای کار اشتراکی می‌توانند از چندین کد کارگاهی بیمه برخوردار باشند. برای مثال اگر در یک فضای کار اشتراکی 7 شرکت وجود داشته باشد، همه آنها می‌توانند کد کارگاه خودشان را با همان آدرس دریافت نمایند. به موجب این امر فضاهایی کار اشتراکی درست مانند فضای کار خصوصی رسمیت خواهد داشت.
یکی دیگر از چالش‌های یک استارت آپ تامین سرمایه است. در واقع اکثر نهادهای دولتی با دادن تسهیلات می‌توانند به شرکت‌ها کمک نمایند. اما این تسهیلات برای استارت آپ یک روش اشتباه به شمار می‌رود. بهترین روش تامین مالی برای این نوع از کسب‌وکارها سرمایه‌گذاری خطر پذیر(VC) است. از سویی دیگر سرمایه‌گذاری جسورانه نیز برای دولت یک روشی اشتباه خواهد بود. چراکه می‌تواند مورد سوء‌استفاده قرار گرفته و منابع را بدون حساب، به سوی گروه‌های منفعتی و اطرافیان مدیران دولتی سرازیر نماید.
علاوه بر موارد مذکور در ماده 3 به شرکت‌های خارجی می‌توانند با برخورداری از مجوز بتوانند مراکز شتابدهی خودشان را در کشور ایجاد کنند. به عنوان مثال شرکتی نظیر هواوی (Huawei) که در کشورمان جزو تامین‌کنندگان تجهیزات مخابراتی به شمار می‌رود، می‌تواند در ایران مرکز شتابدهی را راه‌اندازی نماید.
از دیگر چالش‌های استارت آپ‌ها، باید به خرید شرکت‌های آنها اشاره کرد. هنگامی که یک استارت آپ به واسطه شرکتی بزرگ خریداری می‌شود، بر اساس قوانین حال حاضر پروانه‌ها، امتیازات و مجوزها به شرکت خریدار منتقل نخواهد شد. در ماده 9 عنوان شده که چنانچه خریداری بیشتر از 67 درصد سهام یک استارت آپ را خریداری نماید به صورت توافقی می‌توانند مجوزها و پروان‌ها را به شرکت مادر انتقال دهند.
نکات ضروری در مورد مالیات استارت آپ
به طور کلی یک استارت آپ (Startup) برای موضوع مالیات باید نکاتی را مورد توجه قرار دهد تا به اهدافش راحت‌تر و سریع‌تر پیش برود.
1. مشاوره گرفتن با از کارشناسان مالیاتی
در حال حاضر متاسفانه اکثر کسبوکارهای مجازی به خاطر فقدان برنامه‌ریزی دقیق از سمت مسئولین مجبور به پرداخت مالیات‌های ناحق شده‌اند. البته فقط برنامه‌ریزی نامناسب موجب این امر نمی‌شود، بلکه عدم شناخت بنیانگذاران استارت آپ‌ها از قوانین مالیاتی هم آنها را دچار مشکلات و متحمل خسارات سنگینی نموده است. مشاوران مالیاتی به واسطه آگاهی از کلیه قوانین مالیاتی کشور و همچنین ارائه راهکارهای مناسب به ما کمک می‌نمایند تا از روش پرداخت مالیات مطلع شویم و در برابر خطرات احتمالی مصون بمانیم.
2. صداقت با اداره امور مالیاتی
متاسفانه برخی از بنیانگذارن با تصور عدم آگاهی سازمان اداره امور مالیاتی از تراکنش‌ها و میزان درآمد ماهانه آنها، از ارائه ریز درآمد و فیش حقوقی کارمندان خودداری می‌نمایند و اطلاعاتی دروغ به آنها می‌دهند. ولی بهتر است تحت هیچ شرایظی این کار را انجام ندهیم، زیرا این سازمان بارها با چنین ترفندهای برخورد داشته و به صورت وانمود نموده که حق با کارفرماست. باید بدانید که آنها ما را زیر ذره‌بین قرار می‌دهند و سر بزنگاه جلی تخلف مالی را گرفته و جرایم سنگینی برایمان تعیین می‌نمایند.
همچنین مطالعه نمایید: آشنایی با مارکت پلیس و تفاوت آن با فروشگاه آنلاین
کلام آخر
جهت بیان قوانین مالیاتی مرتبط با کسبوکارهای استارت آپ، از نظر روش‌شناسی و مفهوم، درک مفاهیمی نظیر مالیات و استارتاپ در ابتدا ضرورت دارد. در این مقاله از بلاگ نوین پال ابتدا به معرفی ماهیت استارت آپ (Startup) پرداختیم. در ادامه معافیت مالیاتی و مالیات استارت آپ‌ها را مورد بررسی قرار دادیم.
امیدواریم مقاله معافیت مالیاتی و مالیات استارت آپ ها برای شما مخاطبان محترم مفید بوده باشد. لطفاً پس از مطالعه کامل این مقاله نظرات و تجارب شخصی خود در زمینه مالیات استارتاپ را با ما در نوین پال به اشتراک بگذارید.