به‌واسطه رشد تجارت الکترونیکی، روش‌های امن و دقیق‌تری جهت انجام پرداخت‌های دیجیتالی برای مصرف‌کننده و کسب‌وکاره نیاز شد. طولی نکشید که برای رفع این چالش، مفهومی جدید تحت عنوان چک الکترونیکی (eCheck) ایجاد گردید. در همین راستا بانک‌مرکزی کشور ایران هم به‌واسطه راه‌اندازی سامانه چکاد، شرایطی را فراهم نمود تا چک الکترونیکی در کمترین زمان به ثبت رسد، منتقل و نقد شود. در این مقاله از نوین‌پال قصد داریم تا بدانیم که سامانه چکاد چیست؟ و چگونه برای چک استفاده کنیم؟
سامانه چکاد به‌منظور ایجاد بستر امن بین بانکی برای ارائه چک دیجیتال و رفع مشکلات چک فیزیکی ایجاد گردید. کلیه بانک‌ها با استفاده از سرویس‌های ارائه شده به‌واسطه سامانه چکاد و انجام فرایندها، قادرند تا سرویس‌های چک دیجیتال را برای مشتریان خودشان عرضه نمایند. درواقع چک دیجیتال ماهیتی همانند چک کاغذی دارد و کلیه قوانین و مقررات هردوی آن‌ها مشترک است. فقط تفاوت اصلی در اینجاست که در چک دیجیتال موجودیت کاغذ حذف شده و با بهره‌مندی از امضای دیجیتال (digital signature)، چک معتبر و مستند می‌گردد. در نوین‌پال به بررسی ماهیت سامانه چکاد و نحوه استفاده از آن برای چک می‌پردازیم.
فهرست مطالب:
فهرست مطالب
همچنین مطالعه نمایید: روش های دریافت درگاه پرداخت
چک دیجیتال چیست؟
چک الکترونیکی (eCheck) در حقیقت یک روش انتقال دیجیتال بسیار ساده از حساب جاری به‌شمار می‌رود که از سرعت، دقت و امنیتی بالا در عملکرد و نقد شوندگی برخوردار است. همان‌طور که در مطالب بالا عنوان شد چک الکترونیکی درواقع نسخه‌ای دیجیتالی از چک کاغذی محسوب می‌شود که پول را از حساب پرداخت‌کننده، برداشت و به‌واسطه پردازشگر به‌طور مستقیم به حساب دریافت‌کننده انتقال می‌دهد. در چک الکترونیکی مانند چک کاغذی کلیه اطلاعاتی لازم به‌صورت الکترونیکی در سامانه چکاد ثبت و خودکار روی آن درج می‌گردد.
چک الکترونیکی، جایگزینی مطمئن‌تر و راحت‌تر از چک‌های کاغذی محسوب می‌شود. این نوع از چکها، مراحل کمتری جهت ایجاد و پردازش نیاز دارند و دیگر از چالش‌هایی مانند گم‌شدن، سرقت یا تعدیل جعلی خبری نیست. در کشور ایران برای نخستین‌بار از چک الکترونیکی در آبان‌ماه 1401 رونمایی شد.
مزایایی چک الکترونیکی
در این بخش از مقاله قصد داریم تا شما را با مزایای استفاده از چک دیجیتال آشنا نماییم، که عبارتند از:
-
عدم تقلب و جعل در چک
چک دیجیتال به‌واسطه امکانات امنیتی همانند احراز هویت چندعاملی و امضای دیجیتال (digital signature) از جعل و تحریف آن جلوگیری به عمل می‌آورد. در حقیقت همین مزیت موجب می‌شود که این چکها نسبت به نوع کاغذی از امنیت بیشتری برخوردار باشند.
-
عدم نیاز به نسخه کاغذی
به‌طور کلی در فرایند پردازش چک دیجیتال، دیگر نیازی به حمل چک‌های کاغذی نداریم. همین امر موجب می‌شود تا مخاطرات گم‌شدن یا دزدیده‌شدن آن بسیار کاهش یابد.
-
سرعت بالا در پردازش و ثبت
چک‌های دیجیتال بسیار سریع‌تر از نوع کاغذی پردازش می‌شوند، که همین سرعت موجب افزایش بهره‌وری در معاملات تجاری و پرداخت آنلاین می‌شود.
-
عدم نگرانی با ثبت در سامانه چکاد
به‌طور کلی سامانه چک امن الکترونیکی، مشکلات مربوط به ثبت چک دیجیتال را بسیار کاهش می‌دهد و مشتریان به‌سادگی می‌توانند از این سرویس بهره‌مند شوند.
-
حفظ محیط زیست
درواقع به‌واسطه بهره‌مندی از چک‌های دیجیتال، می‌توان در کاهش مصرف کاغذ و به‌دنبال آن حفاظت از محیط زیست کمکی شایان نمود.
همچنین مطالعه نمایید: آموزش دریافت اینماد به روش ساده
سامانه چکاد چیست؟
سامانه چکاد، با هدف ارائه بستری جهت بهره‌مندی از چک الکترونیک و رفع مخاطرات احتمالی چک‌های کاغذی فعالیت خود را آغاز نمود. همان‌طور که اشاره شد چک الکترونیکی به‌واسطه یک امضای دیجیتال اعتبار پیدا می‌یابد که جهت استفاده از این چک، زیرساختی تخت عنوان سامانه چکاد (چک امن الکترونیکی) راه‌اندازی شد. درواقع این سامانه امکان مدیریت و نظارت آنلاین مبادله چک را جهت شبکه بانکی و بانک مرکزی فراهم می‌سازد.
پیش‌نیاز استفاده از خدمات سامانه چکاد
از شرایط لازم جهت استفاده از خدمات چکاد می‌توان به برخورداری از یک حساب جاری در کنار امکان صدور دسته چک اشاره کرد. علاوه‌بر این مشتریان باید هامون را جهت ثبت امضای الکترونیکی نصب و فعال‌سازی نمایند.
علاوه‌بر موارد مذکور درگاه‌های الکترونیکی امن بانک‌ها مثل اینترنت بانک یا موبایل بانک و نرم‌افزارهای اختصاصی شعب از دیگر روش‌های دسترسی و استفاده از سامانه مذکور به‌شمار می‌روند. درواقع با این درگاه‌ها ارتباطی مطمئن‌تر بین سیستم متمرکز بانک‌ها و سامانه چک‌های الکترونیکی ایجاد می‌شود که به‌واسطه آن، این خدمت از مجموعه خدمات بانکداری الکترونیک برای کاربران فراهم گردد.
شایان ذکر است که پس از فعال‌سازی خدمت چک الکترونیکی در منوی مربوطه در همراه بانک، خدمات مربوط به آن شامل موارد زیر می‌شود:
- درخواست صدور دسته چک و صدور چک
- قابلیت وصول درون بانکی یا بین بانکی چک
- رویت دسته چک صادر شده و برگه‌های چک الکترونیکی
- مشاهده راحت چک‌های دریافتی
- انتقال راحت چک الکترونیک و ضمانت چک
- مسدودسازی یا ابطال چک
- نقد نمودن چک بدون نیاز به مراجعه شعبه
همچنین مطالعه نمایید: تفاوت سامانه نیما و سامانه سنا
نحوه ثبت امضای دیجیتال
جهت ثبت امضای دیجیتال بعد از دانلود هامون باید آن را فعال‌سازی نمایید که به‌طور حضوری یا غیرحضوری صورت می‌پذیرد. برای احراز هویت غیرحضوری لازم است تا کد ملی و پاسخ سؤالات تصادفی را وارد نماییم.
پس از انجام مراحل مذکور، کد اعتبارسنجی را که به تلفن همراه‌تان ارسال شده را وارد و گزینه‌ی احراز هویت غیرحضوری را انتخاب نمایید. بعد از اینکه استعلام صورت پذیرفت، اطلاعات هویتی خود را در صفحه بعدی وارد و تایید نمایید. پس از این مرحله، باید یک ویدیوی 5 ثانیه‌ای از خودتان بارگذاری نمایید. سپس به‌واسطه انتخاب گواهی رمز دسترسی به گواهی تعیین شده و گواهی برنامه هامون صادر می‌گردد.
نحوه صدور چک در سامانه چکاد
در کل هر بانکی که به سامانه چکاد اتصال یابد، مشتریان آن بانک به‌راحتی می‌توانند با موبایل بانک یا اینترنت بانک تقاضای دریافت دسته چک دیجیتال نمایند. همان‌طور که اشاره شد پیش از درخواست چک الکترونیکی مشتریان باید نزد بانک حساب جاری داشته باشند و با داشتن دسته چک به‌سادگی و غیرحضوری امکان صدور برای آن‌ها فراهم می‌شود.
روش صدور چک در سامانه چکاد بانک مرکزی شامل موارد زیر است:
- به برنامه همراه بانک حساب جاری مراجعه نمایید.
- گزینه چک دیجیتال را انتخاب کنید.
- روی گزینه درخواست صدور دسته چک کلیک نمایید.
- شماره حساب جاری خودتان را انتخاب و تعداد برگ‌های آن را مشخص نمایید.
- پس از انجام مراحل بالا، پیامکی شامل رمز به شماره همراه‌تان ارسال می‌شود که یاید آن را در کادر مربوطه وارد کنید.
- درخواست‌تان برای بانک ارسال می‌شود و بعد از طی مراحل اداری و کنترل‌های لازم در شعبه افتتاح‌کننده حساب دسته چک الکترونیکی صادر می‌گردد.
مزایای سامانه چکاد
سامانه چکاد موجب افزایش در سرعت پردازش و ثبت چک‌های دیجیتالی می‌شود که در نهایت با بالا رفتن بهره‌وری و همچنین کاهش زمان معاملات ختم خواهد شد. درواقع به‌واسطه بهره‌مندی از سامانه چکاد، کسب‌وکارهای جهت فروش محصول می‌توانند انواع سرویس‌های مختلف را فعال‌سازی نمایند و به مشتریان خودشان به شکلی مطلوب‌تر خدمت‌رسانی کنند. این سامانه امکان صدور چک‌های الکترونیکی و انتقال آن‌ها میان بانک‌ها را هم به راحتی فراهم می‌سازد.
از دیگر مزایای بارز در استفاده از سامانه چکاد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تسریع در ثبت و پردازش چک‌های دیجیتال
- عدم نیاز به داشتن نسخه فیزیکی چک
- رفع مشکلات ثبت نمودن چک در سامانه پیچک
- قابلیت درخواست دسته‌چک، صدور چک الکترونیکی، وصول درون‌بانکی یا بین‌بانکی چک دیجیتال
- قابلیت انتقال چک، ضمانت چک الکترونیکی و ابطال یا مسدودی چک
همچنین مطالعه نمایید: سامانه نهاب چیست؟
امکانات سامانه چکاد
به‌طور کلی از بارزترین امکانات سامانه چکاد (چک امن الکترونیکی) می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درخواست دسته چک امن الکترونیکی
- کشیدن چک الکترونیکی
- رویت کارتابل چک‌های دریافتی
- قابلیت وصول درون بانکی چک الکترونیکی
- امکان وصول بین بانکی چک الکترونیکی
- انتقال چک دیجیتال
- ضمانت چک دیجیتال
- مسدودی چک دیجیتال
- ابطال چک دیجیتال
- انواع خدمات استعلامی نظیر استعلام چک برگشتی صیادی
- قابلیت نقدکردن آنلاین بدون مراجعه به شعبه
همچنین مطالعه نمایید: روش‌های شناسایی درگاه پرداخت جعلی چیست؟
کلام آخر
در این مقاله از نوین پال به بررسی ماهیت و کاربردهای سامانه چکاد و چک الکترونیکی پرداختیم. سپس نحوه صدور چک در سامانه چکاد را مورد بررسی قرار دادیم. به‌طور کلی باید بدانید که چک دیجیتالی به‌عنوان یک روش پرداختی الکترونیکی امن و مؤثر در جهان امروز، جایگاه خود را تثبیت نموده است. سامانه چک امن دیجیتال با هدف ایجاد بستری امن جهت صدور، ثبت، تأیید و نقد کردن چک‌های دیجیتال توسط بانک مرکزی ایجاد شد.
امیدواریم مقاله سامانه چکاد چیست؟ و چگونه برای چک استفاده کنیم؟ برای شما مخاطبان محترم مفید بوده باشد. لطفاً پس از مطالعه کامل این مقاله نظرات و تجارب شخصی خود را درباره استفاده از چک دیجیتال و سامانه چکاد با ما در وب‌سایت نوین پال به اشتراک بگذارید.