آشنایی با مارکت پلیس و معرفی انواع آن

به طور کلی امروزه فروشگاه آنلاین و مارکت پلیس هر دو در راستای مقاصد تجارت اینترنتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای آشنایی با مارکت پلیس و تفاوت آن با فروشگاه آنلاین تا انتهای این مقاله از بلاگ نوین پال با ما همراه باشید.

در حقیقت تفاوت‌هایی اساسی میان فروشگاه آنلاین با مارکت پلیس و همچنین نحوه مدیریت این دو وجود دارد. شاید برای شما این سوال پیش بیاید که اما تفاوت‌ فروشگاه آنلاین با مارکت پلیس چیست؟ چنانچه تردید دارید که یک فروشگاه آنلاین یا مارکت پلیس را برای خود راه بیندازید تا بدین طریق فروشندگان محصولات و خدمات را میزبانی نمایید، در ادامه با ما همراه باشید. در مقاله پیش‌رو علاوه بر تفاوت‌های این دو روش تجارت آنلاین مزایا و معایب مارکت‌پلیس را هم مورد بررسی قرار می‌دهیم.

مارکت پلیس چیست؟

مارکت‌پلیس (Market‌Place) یک پلتفرم آنلاین محسوب می‌شود که امکان فروش محصولات یا ارائه خدمات را برای فروشندگان فراهم می‌سازد. در واقع این پلتفرم به صاحبان تجارت آنلاین مجوز می‌دهد تا در غرفه‌های مجازی محصولات یا خدمات‌شان را عرضه نمایند و خریداران هم قادرند تا از غرفه‌های مذکور بازدید نموده و محصولات یا خدمات مدنظرشان را سفارش دهند.

به طور کلی درآمد مارکت پلیس معمولاً به واسطه دریافت درصدی از مبلغ فروش یا حق عضویت از فروشندگان حاصل می‌گردد. جهت طراحی این پلتفرم، ما به ایجاد یک وب‌سایت یا اپلیکیشن کاربردی نیاز داریم تا امکان ثبت‌نام فروشندگان و خریداران را فراهم سازد. پس از آن می‌توانیم فروشندگان قابل اعتماد را به پلتفرم خود جذب نماییم و به آن‌ها غرفه‌های مجازی جهت عرضه محصولات‌ و خدمات‌شان اختصاص دهیم.

تاریخچه مارکت‌پلیس

به طور کلی مفهوم فروش آنلاین در سال 1979 میلادی پدیدار شد. ظهور چنین مفهومی حتی پیش از اختراع وب‌ جهانی به تاریخ سال 1989 میلادی می‌رسد.

با تمام این اوصاف، نخستین مفهوم واقعی مارکت‌پلیس (Market‌place) چندین سال بعد و در دهه 1990 ایجاد شد. در واقع همین موضوع به لطف Book Stacks Unlimited و Pizza Hut جهت معرفی سیستم‌های سفارش اینرنتی به ترتیب طی سال‌های 1992 و 1994 به وقوع پیوست. در سال‌های بعد، ایده مارکت‌پلی، محبوبیت پیدا کرد و در نهایت به پایه‌گذار صنعت تجارت آنلاین امروزی مبدل گردید. پس از ان، مارکت‌پلیس‌هایی زیادی در سراسر جهان ایجاد شد و این روال همچنان ادامه دارد.

در ادامه به بررسی جدول زمانی تاریخ مارکت‌پلیس (Market‌place) از زمان 1979 میلادی تا حال حاضر می‌پردازیم.

• 1979، مایکل آلدریچ (Michael Aldridge) کارآفرین بریتانیایی، خرید آنلاین را ابداع کرد.
• 1992، Book Stacks Unlimited به‌عنوان نخستین مارکت‌پلیس آنلاین راه‌اندازی گردید.
• 1994، مارکت‌ پلیس بزرگ و آنلاین آمازون (Amazon) تاسیس گردید و همچنین  پیتزا هات (Pizza Hut) هم در همین سال سفارش آنلاین غذا را معرفی نمود.
• 1995، بازار بزرگ آنلاین ای‌بی (eBay) راه اندازی شد.
• 1996، فروش آنلاین جهانی از مرز 1 میلیارد دلار در سال هم گذشت.
• 1998، پی‌پال (Paypal) به‌عنوان اولین سیستم پرداخت تجارت الکترونیک راه‌اندازی شد.
• 1999، علی بابا (Alibaba) غول تجارت الکترونیک چینی تاسیس شد.
• 2000، گوگل، AdWords را به‌عنوان یک ابزار تبلیغات جهانی آنلاین معرفی نمود.
• 2003، کمپانی اپل (Apple)، آی‌تیونز (iTunes) را به‌عنوان اولین تجارت الکترونیکی بزرگ برای محصولات دیجیتال راه‌اندازی نمود.
• 2004، نرم‌افزار سبد خرید شاپیفای (Shopify) راه‌اندازی گردید که درحال‌حاضر یکی از برترین‌های مارکت پلیس‌های جهان به شمار می‌رود.
• 2005، وبگاه تجارت الکترونیک آمریکایی اتسی (Etsy) تاسیس شد و نخستین کمپین فروش دوشنبه مجازی (Cyber Monday) معرفی گردید.
• 2008، عصر تجارت سیار (M-COMMERCE) به واسطه خرید نخستین اپراتور همراه آغاز شد.
• 2011، استرایپ (Stripe) و گوگل والت (Google Wallet) به‌عنوان روش‌های نوین پرداخت الکترونیکی معرفی شدند.
• 2012، فروش جهانی تجارت الکترونیک برای نخستین‌ بار به 1 تریلیون دلار در سال رسید.
• 2016، فیس‌بوک، مارکت‌پلیس خود را راه‌اندازی نمود که در تحول تجارت الکترونیک اجتماعی نقش بسزایی داشت.
• 2017، فروش دوشنبه مجازی از 6.5 میلیارد دلار هم گذشت که نقطه عطف جدیدی را ایجاد در این بازار ایجاد کرد.
• 2020، کووید 19 بر رشد مثبت و منفی تجارت الکترونیک مسلط شد.
• 2021، حجم بازار تجارت الکترونیک جهانی به ارزش معادل 13 تریلیون دلار رسید.
• 2022، بازار تجارت الکترونیک چین به عنوان بزرگترین بازار تجارت آنلاین در جهان مبدل گردید.
• 2023، کل فروش خرده‌ فروشی‌ها در سراسر جهان به 29.7 تریلیون دلار افزایش یافت؛ که این موضوع نشان‌دهنده افزایش 5.5 درصدی نسبت به سال 2022 بود.

علاوه بر موارد مذکور هم اکنون، رهبران مارکت‌ پلیس‌ها خ واسطه معرفی فناوری‌های مختلف نوین، بر افزایش تجربه کاربر نظیر هوش مصنوعی (AI)، واقعیت افزوده (AR)، اومنی‌چنل (Omnichanne) و همچنین خرید ویدیویی تاکید دارند.

انواع مارکت‌پلیس بر اساس نوع تمرکز

در این بخش از مقاله قصد داریم تا شما را با انواع Market‌Place آشنا نماییم و به بررسی هر کدام از آن‌ها بپردازیم.

مارکت پلیس عمودی

مدل مارکت‌پلیس عمودی (Vertical Marketplace) در واقع یک فروشگاه آنلاین محسوب می‌شود که تمرکزش را روی نوعی خاص از محصولات یا خدماتی معین قرار می‌دهد و آن‌ها را توسط چندین فروشنده مختلف به کاربران ارائه می‌نماید. در حقیقت، مارکت‌پلیس عمودی فقط  روی حوزه خاصی از بازار تمرکز دارد و در آن فعالیت می‌نماید. این دسته از مارکت پلیس از یک دسته‌بندی خاص برخوردار است که کلیه محصولات یا خدمات مرتبط با آن را شامل می‌گردد.

برای مثال، یک مارکت پلیس عمودی می‌تواند به فروش محصولات الکترونیکی نظیر گوشی همراه محدود شود و فقط این نوع محصول را توسط چندین فروشنده مختلف ارائه نماید یا شاید به خدماتی مثل تعمیر و نگهداری گوشی‌های همراه اختصاص یابد و تنها خدمات مربوط به آن‌ها را به واسطه چندین فروشنده متخصص فراهم سازد.

از مزایای بارز مارکت پلیس عمودی می‌توان به امکان قیاس محصولات یا خدمات مشابه از چندین ارائه دهنده را برای کاربران اشاره کرد.

مارکت‌پلیس افقی

مارکت پلیس افقی (Horizontal Marketplace) در واقع نوعی دیگر از فروشگاه‌های آنلاین محسوب می‌شود که به جای تمرکز بر یک محصول یا خدمات، طیفی وسیع از آن‌ها را با ویژگی‌های مشترک به کاربران ارائه می‌نماید. این نوع از مارکت پلیس در معنای واقعی کلمه عملکردی افقی دارد و تنوع بسیاری از محصولات یا خدمات را در پلتفرمی آنلاین فراهم می‌سازد.

برای مثال، یک مارکت پلیس افقی شاید محصولاتی را در دسته‌های مختلف مثل لباس‌، وسایل الکترونیکی، آرایشی، خوراکی، لوازم ورزشی و مواردی دیگر را ارائه نماید. در اصل تنها ویژگی مشترک این محصولات یا خدمات، ارائه آن‌ها به‌ شکل اینترنتی است و دسته‌بندی اصلی هم مبتنی بر ماهیت محصول یا خدمات نیست.

مارکت‌پلیس جهانی (Global Marketplace)

مارکت پلیس جهانی (Global Marketplace) نوعی فروشگاه آنلاین به شمار می‌رود که بدون هیچ محدودیتی با دسته‌بندی محصولات یا خدمات، تنوع بسیاری از آن‌ها را به واسطه فروشندگان مختلف در سطح جهان به کاربران خود ارائه می‌نماید. در این نوع از مارکت پلیس، محصولات یا خدمات متنوعی در تمامی زمینه‌ها و صنایع ممکن عرضه می‌شوند و مشتریان قادرند در بین تنوع بالایی از آن‌ها، گزینه مدنظرشان را انتخاب نمایند.

برای مثال از این نوع مارکت پلیس‌ها می‌توان به دیجی کالا و آمازون (Amazon) اشاره نمود که به‌عنوان یکی از نمونه‌های موفق در این زمینه شناخته می‌شوند. در این فروشگاه‌های کشورمان، مشتریان می‌توانند محصولات یا خدمات‌شان را در زمینه‌های مختلفی نظیر الکترونیک، لوازم خانگی، پوشاک، وسایل ورزشی، آرایشی و بهداشتی و موارد مشابه دیگری از فروشندگان مختلف در سراسر ایران را خرید نمایند.

تفاوت مارکت پلیس با فروشگاه آنلاین

در این بخش از مقاله قصد داریم تا تفاوت‌های مارکت پلیس با فروشگاه آنلاین معرفی و بررسی نماییم.

تعداد فروشندگان

به طور کلی در یک فروشگاه آنلاین، تنها یک فروشنده وجود دارد که به طور معمول آن هم مالک یا مدیر وب‌سایت یا برند است. اما در مارکت پلیس، تعداد کثیری فروشنده وجود دارند که هر کدام از آن‌ها محصولات خود را به‌ طور مستقل می‌فروشند. در واقع همین امر برای مشتریان امکان قیاس و انتخاب بین محصولات متنوع از فروشندگان مختلف را فراهم می‌سازد.

برندها و محصولات

عموماً در فروشگاه آنلاین، تنها محصولات برندی خاص به فروش می‌رسند و مشتریان گزینه انتخاب محدودتری دارند. این در حالی است که در مارکت پلیس (Marketplace)، محصولات از برندهای متنوع به فروش می‌رسند که بسیاری از محصولات و برندها در یک پلتفرم فراهم می‌گردد. به موجب این امر، مشتریان امکان انتخاب گزینه‌های متعدد و متنوعی را دارند.

تخصص و تنوع

به طور معمول یک فروشگاه اینترنتی تخصص خاصی در یک حوزه ندارد و با کلیه محصولات یک برند مرتبط است. اما مارکت پلیس عمدتاً در یک زمینه خاص تخصص دارد و کلیه محصولات مشابه یا مرتبط را از فروشندگانی متعدد به کاربران ارائه می‌نماید.

مزایای مارکت پلیس

در واقع فروش در مارکت پلیس از مزایای بسیار زیادی برخوردار است که برای ما به‌ عنوان، فروشنده بهره‌وری و موفقیت در کسب‌وکار آنلاین را به ارمغان می‌آورد. در ادامه به بررسی مزایای بارز فروش در مارکت پلیس می‌پردازیم.

فرصت دسترسی به مارکت پلیس بین‌المللی

به طور کلی با ورود به مارکت پلیس آنلاین، ما به یک بازار بین‌المللی دسترسی خواهیم داشت. در واقع این امر به ما کمک می‌نماید تا محصولاتمان را به مشتریان در سراسر جهان عرضه نماییم و بازار متنوعی را هدف بگیریم.

فروش محصولات بدون نیاز به فروشگاه

در مارکت‌پلیس (Market‌place)، دیگر نیازی به ایجاد یک فروشگاه حضوری نداریم. همین نکه موجب صرفه‌جویی در هزینه‌های راه‌اندازی و مدیریت یک فروشگاه می‌شود و ما می‌توانیم به‌ طور مستقیم محصولات را به مشتریان ارائه دهیم.

هزینه مقرون به صرفه

آغاز کسب‌وکار در مارکت پلیس در قیاس با ایجاد و مدیریت یک فروشگاه اینترنی، از هزینه بسیار کمتری برخوردار است. ما به‌عنوان فروشنده تنها هزینه‌های مرتبط با ثبت‌نام و درصدی از فروش خود را پرداخت می‌نماییم.

معتبر و قابل‌ اعتماد

امروزه مارکت پلیس‌های معتبر عموماً قوانین و مقررات سختگیرانه‌ای را برای فروشندگان خود اتخاذ می‌کنند تا در ارائه محصولات و خدمات باکیفیت و قانونی به مشتریان اطمینان حاصل نمایند.

دسترسی برای مشتریان و بازارهای جدید

به واسطه حضور در یک مارکت‌پلیس (Marketplace)، ما به مشتریان و بازارهای جدید دسترسی خواهیم داشت که همین امر، در رشد کسب‌وکارمان نقش بسزایی خواهد داشت.

معایب مارکت پلیس

مارکت پلیس درست مانند هر بازار دیگری علاوه بر مزایا از معایبی هم برخوردار است که در ادامه به معرفی و بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

پرداخت پورسانت در فروش

شاید بتوان یکی از معایب بارز فروش در مارکت پلیس را وجود پورسانت از مبلغ فروش به مالک برشمرد. در واقع این پورسانت عموماً تحت عنوان هزینه‌ای جهت دسترسی به بازار و خدمات مرتبط با مارکت‌ پلیس لحاظ می‌گردد.

رقابت بالا در قیمت

در مارکت‌ پلیس، رقابت میان فروشندگان بسیار بلاست که همین امر می‌تواند به قیمت‌ها و تخفیف‌های رقابتی هم منجر شود. جهت جذب مشتریان، ما شاید مجبور شویم قیمت محصولات را تا جای ممکن پائین بیاوریم که این نکته می‌تواند به کاهش سودمان ختم گردد.

از بین رفتن بیزینس در صورت ترک مارکت پلیس

چنانچه تصمیم به ترک مارکت پلیس را بگیریم، شاید همه‌چیز را از دست بدهیم. در حقیقت این امر بدان معناست که اطلاعات محصولات، امتیازات و نظرات مشتریان از دست می‌دهیم.

تسلط مارکت پلیس بر موقعیت کسب و کارها

به طور کلی مالک مارکت پلیس بر تمامی اطلاعات ثبت‌شده در پلتفرم تسلط کامل دارد و شاید از موقعیت مکانی ما هم مطلع باشد.

تعارض منافع

علاوه بر موارد مذکور این امکان وجود دارد که در مواردی تعارض منافع میان مالک مارکت پلیس و فروشندگان ایجاد شود. در واقع این معضل می‌تواند به محدودیت‌ها و مشکلاتی در روابط تجاری ادامه یابد.

چند نمونه از بهترین مارکت پلیس‌های موفق خارجی

حال که با ماهیت مارکت پلیس و تفاوت‌های آن با فروشگاه آنلاین آشنا شدید، در ادامه برترین مارکت پلیس‌های موفق خارجی را خدمت شما مخاطبان محترم معرفی می‌نماییم.

علی بابا (Alibaba)

در واقع علی بابا (Alibaba) از بزرگترین و مشهورترین مارکت پلیس‌های آنلاین در جهان به شمار می‌رود که در چین فعالیت دارد. این پلتفرم قابلیت ارائه و خرید محصولات متنوع در اتواع زمینه‌ها را برای میلیون‌ها فروشنده و خریدار در سراسر جهان فراهم می‌سازد. پلتفرم علی بابا به‌عنوان یکی از نمونه‌های موفق مارکت پلیس به حساب می‌آید که به شرکت‌ها و اشخاص اجازه می‌دهد تا خیلی راحت به بازار جهانی دسترسی بیابند و محصولات‌شان را به مشتریان در سراسر جهان عرضه نمایند.

وال‌مارت (Walmart)

واحد زنجیره‌ای بزرگ و معروف آمریکایی وال‌مارت (Walmart)، به‌ عنوان یکی از بزرگترین شبکه‌های فروشگاهی در جهان شهرت دارد. در واقع این شبکه شامل مجموعه‌ای از مغازه‌ها و سوپرمارکت‌ها در سراسر جهان بوده که در زمینه‌های متنوعی منجمله مواد غذایی، لباس، لوازم خانگی، الکترونیک و دیگر از محصولات فعالیت می‌نماید.

آمازون (Amazon)

آمازون در واقع یکی از بزرگ‌ترین مارکت پلیس‌های جهان محسوب می‌شود. چنانچه بخواهیم محصولات یا خدمات خود را بفروشیم، می‌توانیم به آمازون مراجعه نماییم، چراکه بالاترین جستجوها و معاملات اینترنتی در این مارکت‌ پلیس صورت می‌پذیرد.

فناک (Fnac)

پلتفرم فرانسوی فناک (Fnac) بیشتر مخاطبان غربی را هدف قرار داده است. این مارکت‌ پلیس تازه‌تاسیس نسبت به سایرین، از تنوع زیادی محصولات مختلف برخوردار است.

بهترین مارکت پلیس‌ها در ایران

به طور کلی از جمله بهترین مارکت پلیس‌ها در ایران که بدون شک همه ما با آن‌ها آشنایی داریم، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

دیجی کالا

در واقع دیجی کالا یکی از بزرگترین مارکت پلیس‌های آنلاین در کشورمان به شمار می‌رود. این پلتفرم آنلاین به‌عنوان یک بازار اینترنتی، انواع محصولات را از فروشندگان مختلف به مخاطبان ارائه می‌دهد. دیجی کالا به‌ عنوان منبع اصلی برای خرید آنلاین، امکان قیاس و خرید محصولات مختلف را برای عموم افراد فراهم می‌سازد.

اسنپ فود

اسنپ فود در واقع یکی از مشهورترین مارکت پلیس‌های کشور ایران در حوزه خدمات آنلاین تحویل غذا به شمار می‌رود. این پلتفرم به‌ عنوان بستر آنلاین جهت سفارش و تحویل غذا از رستوران‌ها و فست‌فودهای مختلف در اکثر نقاط ایران فعالیت دارد. در اسنپ فود امکان سفارش آنلاین غذا از منوهای متنوع رستوران‌ها و همچنین رصد کامل فرآیند تحویل غذا برای مشتریان فراهم است. علاوه بر این مشتریان قادرند تا به واسطه پلتفرم اسنپ فود به سفارش آنلاین غذا، میوه، نان، محصولات سوپرمارکتی و مواردی دیگر بپردازند.

تفاوت فروشگاه اینترنتی و مارکت پلیس

فروشگاه اینترنتی و مارکت پلیس هر دو پلتفرم‌های آنلاین برای فروش محصولات هستند، اما تفاوت‌های اساسی بین آن‌ها وجود دارد که در انتخاب بهترین گزینه برای کسب‌وکار شما بسیار موثر است.

فروشگاه اینترنتی

با راه اندازی کسب و کار اینترنتی، یکسری مزایا برایتان به وجود می آید که به صورت مختصر برایتان آورده ایم:

• مالکیت کامل: شما به عنوان صاحب فروشگاه، مالک کامل محصولات، برند و اطلاعات موجود در فروشگاه هستید.
• کنترل کامل: بر روی طراحی، محتوا، قیمت‌گذاری و تمامی جنبه‌های فروشگاه کنترل کامل دارید.
• برندسازی شخصی: با استفاده از مدل های پرسونال برندینگ می‌توانید یک برند قوی و منحصربه‌فرد برای فروشگاه خود ایجاد کنید.
• هزینه راه‌اندازی: هزینه راه‌اندازی و نگهداری فروشگاه به طور کلی بیشتر از مارکت پلیس است.
• مشتریان وفادار: با ایجاد یک تجربه خرید شخصی و منحصر به فرد، می‌توانید مشتریان وفاداری را جذب کنید.

مارکت پلیس

برخی از خواص و مزایای مارکت پلیس:

• پلتفرم چند فروشنده‌ای: در مارکت پلیس، فروشندگان مختلف محصولات خود را به فروش می‌رسانند.
• کمیسیون: شما به عنوان فروشنده، درصدی از فروش خود را به عنوان کمیسیون به مارکت پلیس پرداخت می‌کنید.
• ترافیک بالا: مارکت پلیس‌ها معمولاً ترافیک بالایی دارند و به شما امکان دسترسی به تعداد زیادی مشتری را می‌دهند.
• رقابت بیشتر: در مارکت پلیس، رقابت بین فروشندگان بیشتر است.
• کاهش هزینه‌های اولیه: هزینه راه‌اندازی و نگهداری در مارکت پلیس نسبت به فروشگاه اینترنتی کمتر است.

ویژگی های مهم مارکت پلیس چیست؟

از جمله ویژگی های مهم انتخاب گسترده برای مشتریان، امکان فروش برای همه، دسترسی به مشتریان بیشتر، سوددهی برای فروشندگان، اطمینان خاطر برای خریداران، حل مشکلات و پاسخگویی سریع، رابط کاربری ساده، امکان مقایسه محصولات، سیستم رتبه‌بندی فروشندگان، بازاریابی هدفمند.

کلام آخر

در حال حاضر مارکت پلیس به عنوان یک بستر امکان خرید کاربران را از چندین تامین‌کننده‌ متفاوت فراهم ساخته است. در واقع اداره‌کننده‌ یک مارکت پلیس دیگر نیازی به موجود داشتن کالاهایی که ارائه می‌دهد را ندارد. کسب و کار در این فضا با در اختیار قراردادن موجودی دیگر فروشندگان و تسهیل امکان خرید این کالاها توسط مشتریان صورت می‌پذیرد. در این مقاله از نوین پال به بررسی ماهیت مارکت‌ پلیس (Market‌ place) و تفاوت‌های آن با فروشگاه اینترنتی پرداختیم.

امیدواریم مقاله آشنایی با مارکت پلیس و تفاوت آن با فروشگاه آنلاین برای شما مخاطبان محترم مفید بوده باشد. لطفاً پس از مطالعه کامل این مقاله نظرات و تجارب شخصی خود در زمینه کار با مارکت پلیس را با ما در بلاگ نوین پال به اشتراک بگذارید.

نوین پال

سوالات متداول

چگونه یک مارکت پلیس موفق راه اندازی کنیم؟

راه اندازی یک مارکت پلیس موفق نیازمند برنامه ریزی دقیق و اجرای درست چندین مرحله است.

تفاوت مارکت پلیس با فروشگاه اینترنتی چیست؟

در یک فروشگاه اینترنتی، یک فروشنده تمام محصولات را عرضه می‌کند، در حالی که در مارکت پلیس، چندین فروشنده محصولات خود را در یک پلتفرم به فروش می‌رسانند. به عبارت دیگر، مارکت پلیس مانند یک بازار آنلاین است که فروشندگان مختلف در آن حضور دارند.